Manganese
Manganese là một kim loại cứng và giòn, chủ yếu dùng trong các hợp kim thép. Dù không có nhiều ưu điểm, nhưng nó là nguyên tố chuyển tiếp dồi dào thứ ba trong lớp vỏ Trái Đất, sau sắt và titanium, và thép hiện đại nhất là thép manganese. Thêm một lượng nhỏ manganese vào thép làm tăng khả năng làm việc của nó ở nhiệt độ cao, còn thêm lượng lớn hơn (từ 8 đến 15 phần trăm) làm tăng sức bền căng dãn của hợp kim rắn này: mũ thép mà công nhân xây dựng và binh lính đội trên đầu đều có chứa lượng đáng kể manganese. Trong khi đó, manganese dioxide trộn với bột carbon tạo nên cực dương được sử dụng rộng rãi trong các acquy kiềm.
Là một nguyên tố vi lượng thiết yếu cho sự vận hành đúng của nhiều enzyme trong cơ thể; cơ thể cần lượng 5 mg manganese mỗi ngày. Tuy nhiên, nếu tăng gấp đôi liều lượng thì nguyên tố này trở thành độc tố thần kinh chết người, gây ra chứng ‘quẫn trí manganese’. Với các triệu chứng tương tự như bệnh Parkinson, việc nhiễm độc manganese còn đi kèm với một kiểu rối loạn tâm thần.
Sắt
Nằm trong trái tim của các sao khối lượng lớn, sự tổng hợp nickel-56 là phản ứng nhiệt hạch cuối cùng đi kèm với sự giải phóng năng lượng liên kết. Bởi thế, nó là nguyên tố cuối cùng được tổng hợp trước khi ngôi sao cạn kiệt nhiên liệu và thổi phồng vật chất của nó trong không gian trong một sự kiện siêu tân tinh dữ dội. Nickel-56 phân hủy thành sắt-56, vì thế sắt ngự tại đỉnh của ngọn đồi nguyên tố bền nhất trong vũ trụ. Nguyên tố này ưa thích nằm tại trung tâm của mọi thứ: nhờ bức xạ cường độ mạnh từ Mặt Trời son trẻ tống các nguyên tố nhẹ hơn ra xa, sắt tập trung ở các hành tinh nhóm trong của hệ mặt trời. Nó nguyên tố có nhiều nhất trên Trái Đất, nhưng tập trung trong nhân. Trong phân tử haemoglobin, sắt điều phối oxygen trong máu đến từng tế bào của cơ thể. Bạn cần liều lượng mỗi ngày 20 mg để sản sinh các tế bào hồng cầu mới và cơ thể bạn chứa đủ sắt để nuôi móng tay móng chân (7,5 cm/3 inch). Làm chủ sắt và thép đã chi phối các phát triển về công nghệ của nhân loại trong hơn 2000 năm qua, và nguyên tố này còn hữu ích vì từ tính của nó.
Bảng tuần hoàn hóa học tốc hành | Dan Green
Bản dịch của Thuvienvatly.com
