Nhiều ngôi sao chổi nổi tiếng nhất, gồm sao chổi Halley, Hale-Bopp và, gần đây nhất, McNaught, có lẽ đã ra đời trong quỹ đạo xung quanh những ngôi sao khác, theo một lí thuyết mới thiết lập bởi một đội quốc tế gồm các nhà thiên văn đứng đầu là một khoa học ở Viện Nghiên cứu Tây Nam (SwRI) ở Boulder, Colorado, Hoa Kì.
Tiến sĩ Hal Levison (SwRI), tiến sĩ Martin Duncan (Đại học Queen, Kingston, Canada), tiến sĩ Ramon Brasser (Observatoire de la Côte d'Azur, Pháp) đã sử dụng các chương trình mô phỏng trên máy tính để chứng tỏ rằng Mặt trời có lẽ đã bắt giữ những vật thể băng giá cỡ nhỏ từ những ngôi sao anh em của nó trong khi nó ở trong đám sao chào đời của mình, từ đó tạo ra nguồn cung cấp các sao chổi như quan sát thấy.
Trong khi Mặt trời ngày nay không còn có ngôi sao đồng hành nào nữa, thì người ta tin rằng nó đã ra đời trong một đám chứa hàng trăm ngôi sao nhung nhúc dìm trong một đám mây khí đậm đặc. Trong thời gian này, mỗi ngôi sao hình thành một số lượng lớn những vật thể băng giá cỡ nhỏ (sao chổi) trong một cái đĩa từ đó các hành tinh ra đời. Đa phần những sao chổi này bị lực hấp dẫn ném ra khỏi những hệ tiền hành tinh này bởi những hành tinh khổng lồ mới hình thành, và trở thành những thành viên bé nhỏ, trôi nổi tự do của đám.
Tuy nhiên, đám bầy đoàn của Mặt trời đi đến một kết thúc dữ dội, khi chất khí của nó bị thổi tung bởi những ngôi sao trẻ nóng nhất. Những mô hình này cho thấy Mặt trời khi đó bắt giữ, bằng lực hấp dẫn, một đám đông sao chổi khi đám sao bị phân tán ra.
“Khi nó còn trẻ, Mặt trời chia sẻ rất nhiều nguyên vật liệu với các anh em đồng hành của nó, và chúng ta có thể thấy vật chất đó ngày nay”, Levison cho biết.
“Quá trình bắt giữ hiệu quả một cách bất ngờ và đưa đến khả năng thú vị là đám mây chứa một hỗn hợp các chất liệu lấy từ một số lượng lớn các anh em nhà sao của Mặt trời”, đồng tác giả Duncan nói.
Bằng chứng cho kịch bản của đội xuất phát từ đám mây sao chổi dạng gần như cầu, gọi là đám mây Oort, bao xung quanh Mặt trời, kéo dài đến nửa hành tình đến ngôi sao gần nhất. Người ta thường cho rằng đám mây này hình thành từ cái đĩa tiền hành tinh của Mặt trời. Tuy nhiên, vì các mô hình chi tiết cho thấy các sao chổi có nguồn gốc từ hệ mặt trời tạo ra một đám mây xanh xao hơn cái quan sát thấy, cho nên cần có một nguồn gốc khác cho các sao chổi.
Levison nói, “Nếu chúng ta giả sử rằng cái đĩa tiền hành tinh đã quan sát thấy của Mặt trời có thể dùng để ước tính dân cư bản xứ của đám mây Oort, thì chúng ta có kết luận rằng hơn 90% sao chổi thuộc đám mây Oort có nguồn gốc ngoài hệ mặt trời”.
“Sự hình thành của đám mây Oort là một bí ẩn trong hơn 60 năm qua và nghiên cứu của chúng tôi có khả năng giải được bài toán dai dẳng này”, Brasser nói.
- Tiến Kha (theo PhysOrg.com)
