VẬT LÝ CỦA BỘ NÃO
Vì vậy, từ quan điểm tiến hóa và sinh học, tiến hóa không còn lựa chọn cho những người thông minh hơn, ít nhất là không nhanh như cách đây hàng ngàn năm.
Ngoài ra còn có dấu hiệu từ các định luật vật lý rằng chúng ta đã đạt đến giới hạn tự nhiên tối đa của trí thông minh, do đó, bất kỳ sự tăng cường trí thông minh nào của chúng ta sẽ phải đến từ các phương tiện bên ngoài. Các nhà vật lý đã nghiên cứu về thần kinh học của não kết luận rằng có những sự đánh đổi ngăn cản chúng ta trở nên thông minh hơn nhiều hơn nữa. Mỗi khi chúng ta hình dung một bộ não lớn hơn, hoặc dày đặc hơn hoặc phức tạp hơn, chúng ta lại gặp phải sự đánh đổi tiêu cực này.
Nguyên lý vật lý đầu tiên mà chúng ta có thể áp dụng cho não là nguyên lý bảo toàn vật chất và năng lượng; đó là luật quy định rằng tổng lượng vật chất và năng lượng trong một hệ thống thì không đổi (remains constant). Đặc biệt, để thực hiện những kỳ tích đáng kinh ngạc về vận động tinh thần – mental gymnastic, bộ não phải bảo tồn năng lượng, và do đó nó tạo ra nhiều ngõ tắt. Như chúng ta đã thấy trong Chương 1, những gì chúng ta nhìn thấy bằng mắt thực sự được ghép lại với nhau bằng các thủ thuật tiết kiệm năng lượng. Sẽ mất quá nhiều thời gian và năng lượng để phân tích chu đáo về mọi khủng hoảng, vì vậy bộ não sẽ tiết kiệm năng lượng bằng cách đưa ra những đánh giá nhanh dưới dạng cảm xúc. Quên là một cách khác để tiết kiệm năng lượng. Bộ não có ý thức chỉ có quyền truy cập vào một phần nhỏ của những ký ức có tác động đến não.
Vì vậy, câu hỏi là: tăng kích thước não hoặc mật độ tế bào thần kinh sẽ cho chúng ta thông minh hơn?
Có lẽ là không. "Các tế bào thần kinh chất xám thuộc về vỏ não đang làm việc với các sợi trục (axons) khá gần với giới hạn vật lý", Tiến sĩ Simon Smilelin thuộc Đại học Cambridge nói. Có một số cách mà người ta có thể tăng trí thông minh của não bằng cách sử dụng các định luật vật lý, nhưng mỗi cách có một vấn đề riêng:
_ Người ta có thể tăng kích thước não và kéo dài chiều dài của tế bào thần kinh. Vấn đề ở đây là bộ não khi ấy tiêu thụ nhiều năng lượng hơn. Điều này tạo ra nhiều nhiệt trong quá trình, gây bất lợi cho sự sống còn của chúng ta. Nếu não sử dụng nhiều năng lượng hơn, nó sẽ nóng hơn và gây tổn thương mô nếu nhiệt độ cơ thể trở nên quá cao. (Các phản ứng hóa học của cơ thể con người và quá trình trao đổi chất của chúng ta đòi hỏi nhiệt độ phải ở trong một phạm vi chính xác.) Ngoài ra, các nơ-ron dài hơn có nghĩa là phải mất nhiều thời gian hơn để tín hiệu đi qua não, làm chậm quá trình suy nghĩ.
_Người ta có thể gói nhiều nơ-ron hơn vào cùng một không gian bằng cách làm cho chúng mỏng hơn. Nhưng nếu các nơ-ron trở nên mỏng hơn, các phản ứng hóa học/điện tính phức tạp phải diễn ra bên trong các sợi trục axons sẽ thất bại, và cuối cùng chúng bắt đầu dễ dàng bị hỏng hơn. Douglas Fox, viết trên tạp chí Khoa học Mỹ, nói: "Bạn có thể gọi nó là mẹ của tất cả các giới hạn: các protein mà tế bào thần kinh sử dụng để tạo ra các xung điện, được gọi là các kênh ion, vốn đã không ổn định."
_Người ta có thể tăng tốc độ của tín hiệu bằng cách làm cho các nơ-ron dày hơn. Nhưng điều này cũng làm tăng tiêu thụ năng lượng và tạo ra nhiều nhiệt hơn. Nó cũng làm tăng kích thước của não, làm tăng thời gian cần thiết để các tín hiệu đến đích.
_Người ta có thể thêm nhiều kết nối giữa các tế bào thần kinh. Nhưng điều này một lần nữa làm tăng mức tiêu thụ năng lượng và sinh nhiệt, khiến não bộ lớn hơn và chậm hơn trong quá trình này.
Vì vậy, mỗi lần chúng ta mày mò với bộ não, chúng ta đều được kiểm tra. Các định luật vật lý dường như chỉ ra rằng chúng ta đã phát huy tối đa trí thông minh mà con người chúng ta có thể đạt được theo cách này. Trừ khi chúng ta có thể đột ngột tăng kích thước hộp sọ hoặc bản chất của các tế bào thần kinh trong não, có vẻ như chúng ta đang ở mức độ thông minh tối đa. Nếu chúng ta muốn tăng trí thông minh của mình, thì nó phải được thực hiện bằng cách làm cho bộ não của chúng ta hoạt động hiệu quả hơn (thông qua thuốc, gen và các loại máy TES khả dĩ).
PHÂN CHIA NHỮNG Ý NGHĨ – PARTING THOUGHTS
Tổng quan lại, có thể trong những thập kỷ tới có thể sử dụng kết hợp liệu pháp gen, thuốc và các thiết bị từ tính để tăng trí thông minh của chúng ta. Có một số con đường khám phá được tiết lộ bí mật của trí thông minh và làm thế nào nó có thể được sửa đổi hoặc tăng cường. Nhưng điều gì sẽ làm cho xã hội, mặc dù, nếu chúng ta có thể tăng cường trí thông minh của mình và có được một "bộ não tăng cường"? Các nhà đạo đức đã suy ngẫm nghiêm túc về câu hỏi này, vì khoa học cơ bản đang phát triển rất nhanh. Nỗi sợ hãi lớn là xã hội có thể chia rẽ, chỉ những người giàu có và quyền lực mới được tiếp cận với công nghệ này, mà họ có thể sử dụng để củng cố thêm vị thế cao quý của mình trong xã hội. Trong khi đó, người nghèo sẽ không được tiếp cận với sức mạnh não bổ sung, khiến việc đi lên trong xã hội trở nên khó khăn hơn.
Đây chắc chắn là một mối quan tâm chính đáng, nhưng nó bay lướt qua mặt nơi lịch sử công nghệ. Nhiều công nghệ trong quá khứ thực sự ban đầu là khu vực của những người giàu có và quyền lực, nhưng cuối cùng sản xuất hàng loạt, cạnh tranh, vận chuyển tốt hơn và cải tiến công nghệ đã làm giảm chi phí, vì vậy người bình thường có thể mua được. (Ví dụ, chúng ta lấy làm đương nhiên một nhẽ rằng chúng ta ăn thực phẩm cho bữa sáng bình thường, thứ mà vua nước Anh cũng không thể kiếm được ở một thế kỷ trước. Công nghệ đã làm cho nó có thể mua các món ngon từ khắp nơi trên thế giới có mặt tại bất kỳ siêu thị nào là thứ mà các các quý tộc trong thời đại Victoria sẽ phải ghen tị.) Vì vậy, nếu có thể tăng trí thông minh của chúng ta, giá của công nghệ này sẽ giảm dần. Công nghệ không bao giờ là độc quyền của người giàu đặc quyền. Sớm hay muộn thôi bằng sự chất phác, làm việc chăm chỉ và đơn giản là các áp lực thị trường sẽ giảm chi phí của nó.
Cũng có nỗi sợ rằng loài người sẽ phân chia thành những người muốn trí thông minh của họ được tăng cường và những người thích giữ nguyên, dẫn đến cơn ác mộng là có một lớp chúa tể siêu thông minh, thống trị những người kém tài năng hơn.
Nhưng một lần nữa, có lẽ nỗi sợ tăng cường trí thông minh đã và đang được phóng đại. Người bình thường hoàn toàn không có hứng thú với việc có thể giải các phương trình tenxơ phức tạp cho một lỗ đen (tensor equations for black hole). Người bình thường thấy không có ích lợi gì để đạt được khả năng nắm vững toán học về các chiều không gian cao hơn hoặc vật lý của lý thuyết lượng tử. Ngược lại, người bình thường có thể thấy các hoạt động như vậy khá nhàm chán và vô dụng. Vì vậy, hầu hết chúng ta sẽ không trở thành thiên tài toán học nếu có cơ hội, bởi vì nó không nằm trong tính cách của chúng ta và chúng ta không thấy gì để đạt được các ích lợi từ nó.
Hãy nhớ rằng xã hội đã có một lớp các nhà toán học và vật lý học tài giỏi, và họ được trả ít hơn đáng kể so với các doanh nhân bình thường và nắm quyền lực ít hơn nhiều so với các chính trị gia trung bình. Trở nên siêu thông minh không đảm bảo thành công tài chính trong cuộc sống. Trên thực tế, việc trở nên siêu thông minh thực sự có thể đăng ký một chỗ ở nấc thang thấp hơn của xã hội nơi mà mọi người trong đó coi trọng các vận động viên, ngôi sao điện ảnh, diễn viên hài và nghệ sĩ giải trí nhiều hơn.
Không ai trở nên giàu có bởi làm thuyết tương đối cả.
Ngoài ra, rất nhiều phụ thuộc cách chính xác những đặc điểm được tăng cường. Có những hình thức thông minh khác bên cạnh việc sử dụng toán học. (Một số ý kiến cho rằng trí thông minh bao gồm cả biệt tài về nghệ thuật. Trong trường hợp này, người ta có thể hình dung sử dụng tài năng này để tạo ra một cuộc sống thoải mái.)
Những phụ huynh lo lắng cho những trẻ đang học trung học có thể muốn tăng IQ của chúng khi chúng chuẩn bị cho các kỳ thi tiêu chuẩn. Nhưng IQ, như chúng ta đã thấy, không nhất thiết phải tương ứng với thành công trong cuộc sống. Tương tự như vậy, mọi người có thể muốn tăng cường trí nhớ của họ, nhưng, như chúng ta đã thấy với những người tự kỷ với biệt tài, có một trí nhớ chụp ảnh có thể là một phước lành cũng như là một lời nguyền. Và trong cả hai trường hợp, sự tăng cường không có khả năng kiến tạo ra một xã hội bị tách làm hai.
Xã hội nói chung, tuy nhiên, có thể được hưởng lợi từ công nghệ này. Công nhân có trí thông minh nâng cao sẽ được chuẩn bị tốt hơn để đối mặt với thị trường việc làm luôn thay đổi. Đào tạo lại công nhân cho các công việc của tương lai sẽ ít gây tổn hại cho xã hội. Hơn nữa, công chúng sẽ có thể đưa ra quyết định sáng suốt về các vấn đề công nghệ chính trong tương lai (ví dụ: biến đổi khí hậu, năng lượng hạt nhân, thăm dò không gian) bởi vì họ sẽ nắm bắt những vấn đề phức tạp này tốt hơn.
Ngoài ra, công nghệ này có thể giúp thậm chí ở ngoài sân chơi. Trẻ em ngày nay đi học trường tư thục độc quyền và có gia sư riêng được chuẩn bị tốt hơn cho thị trường việc làm vì chúng có nhiều cơ hội hơn để thành thạo các tài liệu khó. Nhưng nếu tất cả mọi người đã tăng cường trí thông minh của họ, các đường lỗi hay ngăn cách về trí thông minh trong xã hội sẽ bị xóa bỏ. Sau đó, một người nào đó đi bao xa trong cuộc sống sẽ liên quan nhiều hơn đến nghị lực, tham vọng, trí tưởng tượng và sự tháo vát của họ hơn là được sinh ra với một chiếc thìa bạc có sẵn trong miệng.
Ngoài ra, nâng cao trí thông minh của chúng ta có thể giúp tăng tốc đổi mới công nghệ. Trí thông minh tăng lên có nghĩa là một khả năng lớn hơn để mô phỏng tương lai, sẽ là vô giá trong việc thực hiện các khám phá khoa học. Thông thường, khoa học bị đình trệ ở một số khu vực nhất định vì thiếu những ý tưởng mới để kích thích con đường nghiên cứu mới. Có một khả năng mô phỏng các tương lai có thể khác nhau sẽ làm tăng đáng kể tỷ lệ đột phá khoa học. Có một khả năng để mô phỏng các tương lai khả dĩ khác nhau sẽ làm tăng đáng kể tỷ lệ đột phá khoa học.
Quay trở lại, những khám phá khoa học này có thể tạo ra các ngành công nghiệp mới, có thể làm phong phú tất cả xã hội, tạo ra các thị trường mới, việc làm mới và cơ hội mới. Lịch sử chứa đầy những đột phá công nghệ tạo ra các ngành công nghiệp hoàn toàn mới mang lại lợi ích không chỉ cho số ít, mà cả xã hội (thử nghĩ về transitor và laser, ngày nay tạo thành nền tảng của nền kinh tế thế giới.)
Tuy nhiên, trong khoa học viễn tưởng, có chủ đề thuộc về định kỳ của siêu tội phạm, người mà sử dụng sức mạnh trí tuệ siêu việt của mình để dấn thân vào một cuộc chơi tội phạm và cản trở siêu anh hùng. Mỗi siêu nhân đều có Lex Luthor của mình, mọi Người Nhện đều có Gree Goblin của mình. Mặc dù chắc chắn rằng một bộ óc tội phạm sẽ sử dụng bộ tăng cường não để điều khiển siêu vũ khí và lên kế hoạch cho tội ác thế kỷ, nhận thức được điều đó nên các thành viên của lực lượng cảnh sát cũng có thể tăng cường trí thông minh để đánh lừa kẻ chủ mưu độc ác. Vì vậy, siêu tội phạm chỉ nguy hiểm nếu chúng là những người duy nhất sở hữu trí thông minh được tăng cường.
Cho đến nay, chúng ta đã kiểm tra khả năng là chúng ta có thể tăng cường hoặc thay đổi khả năng tinh thần của mình thông qua thần giao cách cảm, điều khiển từ xa bằng tâm trí, tải lên ký ức hoặc đẩy mạnh trí não. Tăng cường như vậy về cơ bản có nghĩa là sửa đổi và tăng cường khả năng tinh thần của ý thức của chúng ta. Điều này mặc nhiên cho rằng ý thức bình thường của chúng ta là duy nhất, nhưng tôi muốn khám phá liệu có những hình thức ý thức khác nữa hay không. Nếu vậy, có thể có những cách nghĩ khác dẫn đến kết quả và hệ quả hoàn toàn khác nhau. chẳng hạn như giấc mơ, ảo giác do thuốc và bệnh tâm thần. Ngoài ra còn có ý thức (thuộc về) phi nhân, ý thức của robot và thậm chí là của người ngoài hành tinh từ vũ trụ. Chúng ta phải từ bỏ quan niệm ưu ái rằng ý thức con người của chúng ta là duy nhất. Có nhiều hơn một cách để tạo ra một mô hình của thế giới chúng ta và nhiều hơn một cách để mô phỏng tương lai của nó.
Giấc mơ, chẳng hạn, là một trong những hình thái ý thức cổ xưa nhất và được người xưa nghiên cứu, nhưng rất ít tiến bộ đã được thực hiện để hiểu chúng cho đến gần đây. Có lẽ những giấc mơ không phải là ngớ ngẩn, những sự kiện ngẫu nhiên được ghép với nhau bởi bộ não đang ngủ mà là những hiện tượng có thể mang lại cái nhìn sâu sắc về ý nghĩa của ý thức. Giấc mơ có thể là một chìa khóa để hiểu các trạng thái ý thức thay đổi.
TƯƠNG LAI CỦA TÂM TRÍ - MICHIO KAKU
BẢN DỊCH CỦA ĐỖ BÁ HUY
