Các nhà đo lường học và các nhà lập pháp đến từ 60 nước trên thế giới đã nhất trí thông qua các sửa đổi định nghĩa của bốn đơn vị đo lường. Tại cuộc họp hôm 16 tháng Mười Một 2018 tại Hội nghị Toàn thể về Cân nặng và Đo lường (CGPM) ở Versailles, Pháp, các đại biểu đã bỏ phiếu thống nhất định nghĩa lại Hệ Đơn vị Quốc tế (SI), thay đổi định nghĩa của thế giới về kilogram, ampere, kelvin và mole. Các thay đổi sẽ có hiệu lực vào ngày 20 tháng Năm 2019.
Có bảy đơn vị SI cơ bản: giây, mét, kilogram, ampere, kelvin, mole và candela. Một số đơn vị đã được xây dựng trên các hằng số vật lí từ lâu nay. Chẳng hạn, mét được định nghĩa từ năm 1983 là độ dài quãng đường ánh sáng đi được trong chân không trong một khoảng thời gian bằng 1/299.792.458 giây. Song bốn đơn vị mà các nhà đo lường học vừa nhất trí định nghĩa lại thì trước đây được xây dựng trên cái gì đó – tức là một vật thể, một thí nghiệm hoặc một hiện tượng – nghĩa là giá trị của nó không có tính hoàn cầu.
Quyết định mới thông qua có nghĩa là toàn bộ bảy đơn vị SI ngày nay đều được định nghĩa theo các hằng số vật lí. Thách thức lớn nhất sẽ là kilogram, đơn vị hiện nay được thiết lập bởi một khối trụ bằng hợp kim platinum 143 năm tuổi, mang biệt danh “Le Grand K”, được gìn giữ tại Cục Cân Đo Quốc tế (BIPM) ở Paris. Kilogram mới sẽ được định nghĩa theo hằng số Planck, h, hằng số được đo với độ chính xác cực kì cao trong những năm gần đây. Giá trị ấn định của nó sẽ là 6.62607015 × 10–34 kg m2 s–1.
Trong khi đó, ampere sẽ được định nghĩa theo điện tích nguyên tố, e, nó được ấn định bằng 1,602176634 × 10–19 khi biểu diễn theo coulomb. Kelvin sẽ được định nghĩa bằng cách ấn định giá trị số cho hằng số Boltzmann k bằng 1,380649 × 10—23 khi biểu diễn theo đơn vị J K-1; và mole được định nghĩa bằng cách ấn định hằng số Avogadro (NA) chứa đúng 6,02214076 × 1023 thực thể nguyên tố khi biểu diễn theo đơn vị mol–1.
Tuy nhiên, trong cuộc sống hằng ngày, các đơn vị SI mới sẽ ít có hệ quả thực tiễn trước mắt. Trong khi các đơn vị có thể được định nghĩa khác đi, song mục tiêu là giữ cỡ của chúng như cũ. Song việc định nghĩa các đơn vị dựa trên các hằng số vật lí có nghĩa là các nhà khoa học sẽ có thể đo chúng ở bất kì nơi nào hay bất kì lúc nào, và ở bất kì cấp độ nào. “Định nghĩa lại SI là một thời khắc bước ngoặt trong đo lường khoa học,” phát biểu của Jan-Theodoor Janssen, giám đốc nghiên cứu tại Phòng thí nghiệm Vật lí Quốc gia Anh. “Động thái này sẽ lát đường cho các phép đo chính xác hơn nhiều và thiết lập nền tảng vững vàng hơn cho khoa học.”
Nguồn: physicsworld.com
