Lần đầu tiên các nhà khoa học đã đo được sự tiến hóa quy mô lớn có thể xảy ra nhanh như thế nào ở loài thú. Kết quả cho biết cần có 24 triệu thế hệ để một con vật cỡ bằng con chuột tiến hóa đến cỡ bằng con voi.
Nghiên cứu công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) mô tả sự tăng và giảm kích cỡ của loài thú sau sự tuyệt chủng của loài khủng long hồi 65 triệu năm trước.
Nghiên cứu cũng cho biết cần có khoảng 10 triệu thế hệ cho một con thú địa cầu cỡ bằng con mèo tiến hóa đến kích cỡ của một con viu. Những loài động vật biển, như cá voi, cần khoảng một nửa số lượng thế hệ để đạt tới kích cỡ tối đa của chúng.
Cần khoảng 24 triệu thế hệ để một con vật cỡ bằng con chuột tiến hóa đến kích cỡ của con voi. Ảnh: Alistair Evans, David Jones và IMPPS
Dưới sự lãnh đạo của tiến sĩ Alistair Evans thuộc khoa Sinh vật học, Đại học Monash, một đội gồm 20 nhà sinh vật học và cổ sinh vật học đã phát hiện thấy tốc độ giảm kích cỡ nhanh hơn nhiều so với tốc độ tăng kích cỡ. Để đưa tới sự giảm cỡ rất lớn, dẫn tới còi cọc, chỉ cần khoảng 100.000 thế hệ.
Tiến sĩ Evans cho biết nghiên cứu trên thật độc đáo vì đa số nghiên cứu trước đây tập trung vào sự vi tiến hóa, những thay đổi nhỏ xảy ra bên trong một loài.
Bài báo khảo sát 28 loài động vật khác nhau, trong đó có voi, linh trưởng và cá voi, từ những lục địa và thềm đại dương khác nhau trong hơn 70 triệu năm qua. Sự thay đổi kích cỡ tính theo thế hệ chứ không theo năm cho phép so sánh có nghĩa giữa các loài có tuổi thọ khác nhau.
Sự tăng cỡ động vật dưới nước xảy ra nhanh hơn trên đất liền. Ảnh: Alistair Evans và David Jones
Tiến sĩ Erich Fitzgerald tại Bảo tàng Victoria và là một đồng tác giả, cho biết sự thay đổi cỡ ở cá voi xảy ra nhanh gấp đôi tốc độ thay đổi ở các loài thú trên đất liền.
“Đây có khả năng là vì ở trong nước động vật dễ phát triển kích cỡ lớn hơn – nước giúp nâng đỡ sức nặng của bạn,” tiến sĩ Fitzgerald nói.
Evans cho biết ông thật sự bất ngờ khi tìm thấy sự giảm cỡ cơ thể xảy ra nhanh gấp mười lần so với sự tăng cỡ.
Hoài Ân – thuvienvatly.com
Theo Đại học Monash
