Vì sao lá mùa thu rơi?

Hiệp Khách Quậy Những chiếc lá dần đổi màu và rồi bồng bềnh rơi xuống đất trước khi mùa đông ập đến là một khung cảnh mùa thu êm đềm và quen thuộc ở những nước ôn đới. Xin mời đọc tiếp.

Những chiếc lá dần đổi màu và rồi bồng bềnh rơi xuống đất trước khi mùa đông ập đến là một khung cảnh mùa thu êm đềm và quen thuộc ở những nước ôn đới.

Và trong bức ảnh chụp ở đây là sự tương phản giữa những cây bu-lô (màu vàng), cây sồi (màu đỏ) và những cây thông thường xanh trong một cánh rừng gần Gdynia ở Pomeranis thuộc Ba Lan.

Ngày nay, các nhà khoa học tin rằng họ đã trả lời được câu hỏi tại sao cây xanh có thể tiêu thụ hết năng lượng sản sinh ra sắc tố đỏ ở những chiếc lá chỉ để cho chúng rơi xuống và tại sao ở Bắc Mĩ những chiếc lá đó có xu hướng đỏ màu hơn ở châu Âu.

Khi chiếc lá qua đời, chorophyll bên trong chúng –cây xanh dùng để quang hợp – giảm đi. Các sắc tố vàng và cam trở nên rõ nét. Nhưng một số cây xanh thật sự sản sinh ra một sắc tố mới gọi là anthocyanin – một màu đỏ sặc sỡ, nhìn thấy trong bức ảnh dưới ở những cây sồi bao vành ngoài của bức ảnh.

Vì sao lá mùa thu rơi?

Một cánh rừng ven hồ đang đổi màu sang thu ở Kashubia.

Một nghiên cứu mới tìm thấy cây xanh tiến hóa để trở nên rụng lá sau một chuỗi ngày băng giá và khô khan, để cho những chiếc lá của chúng chuyển sang đỏ nhằm giúp chống lại lũ côn trùng tấn công chúng.

Nhưng sự khác biệt chính ở Bắc Mĩ là khi mùa đông băng giá đến, cây xanh và côn trùng có khả năng di cư khá tự do trong khi ở châu Âu thì cây xanh bị giữ lại trong băng, cùng với con côn trùng ăn lá, nghĩa là phần lớn những con vật phá hoại này bị tiêu diệt.

Vì thế, theo nhà khoa học Simcha Lev-Yadun thuộc trường Đại học Haifa, Israel. ‘Bộ phận kháng côn trùng ăn lá ở sắc tố lá đỏ được nghỉ ngơi, và Bắc Âu trở nên tràn ngập những loài cây với những chiếc lá mùa thu vàng’, nhưng cây cối ở Bắc Mĩ tiếp tục cần màu đỏ chói để chiến đấu lại với lũ côn trùng, ông nói.

Vì sao lá mùa thu rơi?

Một người thả bộ trong vườn cây tại Westonbirt Arboretum, gần Tetbury, Gloucestershire, nơi những chiếc lá đang bắt đầu đổi màu sang thu.

Vì sao lá mùa thu rơi?

Cây cối ở châu Âu chuyển từ đỏ sang vàng nhanh so với cây cối ở Mĩ

Theo một bài báo đăng trên tạp chí New Scientist số ra tuần này, cây xanh ‘quyết định’ tiêu hao năng lượng vào một sắc tố cho những chiếc lá rốt cuộc rơi xuống đất không phải là chuyện vô nghĩa.

Sắc tố đó không phải là một ‘tiêu xài’ không cần thiết – thật ra, đối với một số cây xanh, nó là một công cụ thiết yếu để sống sót. Nó cũng ‘lí giải’ tại sao sự biến đổi màu có thể có những màu sắc khác biệt rõ rệt phụ thuộc vào bạn đang ở nơi nào trên thế giới.

William Hoch thuộc trường Đại học Montana tìm thấy sắc tố đó có một chức năng – nó cho phép cây xanh đưa chất dinh dưỡng trở lại rễ dùng cho mùa đông. Nếu họ “ngăn” không cho cây xanh tạo ra nó, thì những chiếc lá của chúng trở nên dễ bị tổn thương trước ánh nắng mặt trời.

Nguyên nhân này được làm sáng tỏ trong một nghiên cứu của một đội ở Bắc Carolina, do Martha Eppes đứng đầu. Bà tìm thấy những chiếc lá ở vùng đất nghèo chất dinh dưỡng có xu hướng đỏ màu hơn – để giúp lá tồn tại lâu hơn, và cho phép chúng ‘tiếp tục đảm đương nhiệm vụ’ đưa chất dinh dưỡng trở lại với rễ.

Vì sao lá mùa thu rơi?

Một cây xanh Bắc Mĩ vẫn giữ màu đỏ khác biệt trong thời gian lâu hơn để nó kháng lại lũ côn trùng thật ra không có mặt ở châu Âu.

Theo Daily Mail

Bài trước | Bài kế tiếp

Mời đọc thêm