Trong 150 năm qua, Archaeopteryx đã được xem là loài chim thủy tổ. Hóa thạch của nó có cánh lông vũ nhưng có răng và đuôi của khủng long. Nay một khám phá mới về một loài khủng long có lông vũ ở Trung Quốc đã tước mất vai trò thủy tổ của loài chim của Archaeopteryx và đưa nó quay ngoặc 90 độ sang thế giới khủng long.
Các nhà phân loại học lại nhức đầu rồi đây. (Ảnh: Xing Lida và Liu Yi)
Hóa thạch mới nhỏ xíu, Xiaotingia zhengi, mới đây đã được Bảo tàng tự nhiên Shandong Tianyu mua lại từ một nhà buôn bán hóa thạch. Nó được trích xuất từ những khối đá 160 triệu năm tuổi ở tỉnh Liêu Ninh. Nó có một số đặc điểm giải phẫu giống với Archaeopteryx, như có “vuốt sát thủ” trên móng chân thứ hai, và đôi cánh dài và chắc có lẽ cho phép nó bay liệng.
Tuy nhiên, một đội nghiên cứu đứng đầu là Xing Xu tại Viện Cổ sinh vật học Có xương sống và Cổ nhân chủng học ở Bắc Kinh, cho rằng hóa thạch trên đủ khác biệt với loài chim nên xếp nó vào họ hàng khủng long theropod gọi là deinonychosaur – và do có những sự tương đồng với Archaeopteryx, nên đội của Xu kết luận rằng “loài chim đầu tiên” cũng là deinonychosaur.
“Chúng ta thường nghĩ Archaeopteryx rất khác với những loài khủng long khác nên nó là thủy tổ của loài chim, nhưng những khám phá gần đây cho thấy điều này là không đúng”, Xu nói. “Kết luận chủ yếu của chúng tôi là Archaeopteryx không còn là chim nữa”.
Những nhà cổ sinh vật khác đều chào đón kết quả của nhóm Xu. Gareth Dyke thuộc trường Đại học College Dublin ở Ireland, nói “Tôi không có gì bất ngờ. Sự bay có lẽ đã tiến hóa nhiều nhiều trong số những con khủng long theropod cơ thể nhỏ”.
Nếu như phân tích của nhóm Xu là đúng, thì sẽ khá nhức đầu cho các nhà phân loại học, vì Archaeopteryx lâu nay được dùng để định nghĩa cơ sở của loài chim. Một giải pháp sẽ là đưa deinonychosaur vào loài chim, theo Luis Chiappe ở Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Los Angeles, California.
Nguồn: New Scientist
