Máy Va chạm Hadron Lớn cần phải sửa chữa, nhưng phải chờ thêm một thời gian nữa. (Ảnh: CERN)
Máy Va chạm Hadron Lớn (LHC) sẽ chạy ở mức năng lượng toàn phần 7 TeV trong một năm nữa, theo phát biểu của các ông chủ CERN ở Geneva. Công bố được đưa ra sau khi các nhà vật lí LHC thâm niên yêu cầu phòng thí nghiệm trên hoãn lịch ngừng hoạt động 19 tháng của LHC theo lịch trình diễn ra vào tháng 12 năm 2011. Tuy nhiên, CERN đã bác bỏ yêu cầu của các nhà khoa học muốn nâng năng lượng của cỗ máy lên thêm 1 TeV.
Hồi năm ngoái, LHC đã chạy ở mức 7 TeV (3,5 TeV đối với mỗi chùm proton) và CERN có kế hoạch kéo dài lịch hoạt động này đến tháng 12 năm 2011. Kế hoạch sau đó là cho cỗ máy nghỉ dưỡng hơn một năm để thay thế những chỗ nối có khả năng bị hỏng giữa các nam châm siêu dẫn của nó.
“Với LHC đang hoạt động suôn sẻ trong năm 2010, và các cải tiến hiệu suất sắp tới, thật sự có cơ hội là nền vật lí mới sẽ đi vào tầm với của chúng ta vào cuối năm nay”, tổng giám đốc CERN, Rolf-Dieter Heuer, cho biết.
Thật vậy, Heuer tin rằng việc kéo dài thời gian hoạt động sẽ mang lại một cơ hội vàng cho các nhà vật lí LHC lần tìm vết tích của boson Higgs vốn hay lảng tránh, đó là một mục tiêu chính của cỗ máy va chạm. Ông còn cho biết việc cho hoạt động kéo dài ở mức 7 TeV cũng sẽ có lợi cho LHC tìm kiếm các hạt siêu đối xứng – khám phá có thể mang lại những manh mối quan trọng về sự hợp nhất của lực mạnh và lực điện yếu và những câu hỏi còn bỏ ngỏ khác trong ngành vật lí hạt cơ bản.
Vẫn giữ ở mức 7 TeV
Các ông chủ CERN đã quyết định giữ năng lượng va chạm ở mức 7 TeV trong xuyên suốt năm 2011-12, bất chấp một yêu cầu từ phía các nhà vật lí muốn tăng nó lên 8 TeV vào năm 2012. Giám đốc máy gia tốc và công nghệ của phòng thí nghiệm trên, ông Steve Myers giải thích: “Mặc dù việc tăng thêm [1 TeV] sẽ tăng độ nhạy của chúng ta với các hạt sơ cấp mới, nhưng một phân tích khách quan thận trọng của tình hình hiện nay cho thấy nguy cơ là quá cao đối với sự tăng độ nhạy như yêu cầu”.
LHC ban đầu được thiết kế để chạy ở mức năng lượng va chạm 14 TeV, nhưng mục tiêu này đã bị hoãn vào năm 2008 khi một trục trặc chỗ nối giữa hai nam châm siêu dẫn đã khiến cỗ máy phải ngừng hoạt động hơn một năm trời. Cuối cùng, khi nó hoạt động trở lại vào tháng 11 năm 2009, thì vấn đề mối nối vẫn chưa được giải quyết trọn vẹn – và CERN quyết định LHC không thể hoạt động an toàn ở mức năng lượng toàn phần cao hơn 7 TeV.
Theo physicsworld.com
