Một kiểu lực nâng từ có thể tách các tế bào sống với tế bào chết mà không làm thay đổi hay làm hỏng chúng. Quá trình có thể sử dụng cho nhiều thứ từ khám phá thuốc cho đến kĩ thuật mô.
Các tế bào thường chìm xuống đáy chất lỏng mà chúng có mặt trong đó. Gozde Durmus tại Đại học Stanford ở California và các đồng sự của bà vừa phát triển một cách “nâng” các tế bào bằng lực từ.
“Mọi thứ trên Trái đất đều có từ tính,” theo lời Durmus. Đội của bà đặt các tế bào vào một chất lỏng chứa các ion của kim loại đất hiếm gadolinium, đây là một chất có từ tính yếu, hay chất thuận từ. Hình thức này của gadolinium không có độc tính và được tiêm vào cơ thể người để làm tăng độ tương phản của ảnh chụp MRI.
Sau đó chất lỏng được cho vào một ống thủy tinh với các nam châm đơn giản, rẻ tiền ở đầu trên và đầu dưới ống. Kết quả cuối cùng là một lực từ hướng lên tác dụng lên các tế bào kháng lại trọng lực, vì thế chúng nổi lơ lửng trong ống ở mức phụ thuộc vào khối lượng riêng của chúng.
“Thật quá dễ để làm,” Durmus nói, lần đầu tiên bà mô tả kĩ thuật này vào năm 2015 và kể từ đó bắt đầu nghiên cứu các ứng dụng. “Ai cũng có thể chế ra những dụng cụ như vậy.”
Trong nghiên cứu mới nhất của bà, Durmus chỉ ra rằng có thể sử dụng phương pháp này để tách tế bào sống và tế bào chết, bởi lẽ khối lượng riêng của tế bào tăng lên sau khi chúng chết đi. Có nhiều cách làm công việc này, ví dụ như xoay các tế bào trong một ống ly tâm, nhưng những kĩ thuật hiện có này gây hại cho các tế bào dễ tổn thương.
Nâng lên thì đẹp hơn nhiều, theo Durmus, và nó cho phép người ta quan sát quá trình đang xảy ra, do các tế bào chết bắt đầu chìm xuống. “Chúng ta có thể quan sát cái chết của tế bào trong thời gian thực,” bà nói (bioRxiv, doi.org/d6nr).
Kĩ thuật này có thể có vô vàn ứng dụng trong y khoa. Chẳng hạn, chúng ta có thể thêm thuốc vào và quan sát xem ở liều lượng nào thì chúng độc hại đối với tế bào khỏe mạnh, hoặc ở liều lượng nào là cần thiết để tiêu diệt tế bào ung thư. Kĩ thuật cũng vận hành được đối với vi khuẩn, theo Durmus, nên nó có thể giúp phát triển kháng thể.
Nguồn: New Scientist
