Số nguyên tử: 3
Trọng lượng nguyên tử: 6,941
Màu: trắng bạc
Pha: rắn
Phân loại: kim loại kiềm
Điểm nóng chảy: 181oC
Điểm sôi: 1.342oC
Cấu trúc tinh thể: lập phương tâm khối
Cùng với hydrogen và helium, lithium là một trong ba nguyên tố được tạo ra trong lúc Big Bang. Dưới các điều kiện chuẩn, kim loại kiềm mềm, màu trắng bạc này là kim loại nhẹ nhất và là nguyên tố rắn kém đặc nhất. Lithium có hoạt tính cao và phải được bảo quản dưới lớp áo thạch dầu.
Lithium carbonate đã và đang làm thay đổi cuộc sống của hàng nghìn người trên khắp thế giới. Vào thập niên 1940, liệu pháp giật điện và phẫu thuật thùy não được xem là cách điều trị “chuẩn” cho người bệnh thần kinh. Những liệu pháp cực đoan như thế đã không còn áp dụng với nhiều người vào năm 1949, sau công trình nghiên cứu của bác sĩ người Australia John Cade, một viên chức y tế lão thành thuộc Khoa Vệ sinh Tâm thần Victoria, ông phát hiện thấy khi chim bồ câu được tiêm lithium carbonate, thì những con vật bình thường vốn hiếu động này trở nên ngoan ngoãn đến mức chúng nằm nghỉ cánh một cách thỏa mãn hàng giờ đồng hồ. Cade đã làm thí nghiệm tự tiêm lithium cho ông trước khi thực hành với một trong các bệnh nhân của ông, một người đã bị nhốt cách li trong nhiều năm trời. Trong vòng vài ngày, bệnh nhân đó đã chuyển sang trạng thái ổn định và vài tháng sau anh ta đã được về nhà và đi làm công việc cũ trở lại.
Các mẫu kim loại kiềm lithium, ở nhiệt độ phòng chúng đủ mềm để cắt ra dễ dàng bằng dao. Lithium được ứng dụng trong các lĩnh vực rộng rãi từ công nghệ pin cho đến y khoa thần kinh.
Những bệnh nhân tâm thần khác có phản ứng tốt với lithium carbonate, nhưng độc tính là một trở ngại trong những ngày đầu áp dụng. Hơn 10 mg lithium / lít máu có thể dẫn tới nhiễm độc lithium nghiêm trọng và hàm lượng hơn 20 mg / lít có thể dẫn tới tử vong. Liều lượng tiêm được điều chỉnh theo nhu cầu của bệnh nhân sao cho hàm lượng lithium trong plasma máu là từ 3,5 đến 8 mg/lít. Trong vòng 10 năm sau kết quả nghiên cứu của Cade, lithium đã được sử dụng rộng rãi để điều trị bệnh nhân trên khắp thế giới. Người ta không hiểu rõ lắm làm thế nào lithium carbonate có thể điều hòa tình trạng thần kinh của người bệnh; tuy nhiên, người ta cho rằng nó làm giảm hàm lượng của một hóa chất truyền tin có thể sản sinh quá nhiều ở trong não.
Thật thú vị, sức mạnh điều trị bệnh của lithium có lẽ đã được “khám phá” từ hồi thế kỉ thứ hai, khi bác sĩ Soranus xứ Ephesus điều trị cho các bệnh nhân mắc chứng “điên” và “u sầu”. Ông sử dụng nước kiềm ở thành phố quê ông, cái ngày nay chúng ta biết là có chứa hàm lượng cao lithium. Lithium lần đầu tiên được nhận ra bởi Johan August Arfvedson, ông đã phát hiện sự có mặt của một nguyên tố mới trong khi đang nghiên cứu quặng petalite vào năm 1817.
Các quặng chính của lithium là spodumene, petalite và lepidolite. Những quặng trầm tích lớn spodumene đã được tìm thấy ở Nam Dakota nước Mĩ, cũng như ở Nga, Trung Quốc, Zimbabwe và Brazil. Lithium còn được trích xuất từ nước hồ mặn, chủ yếu ở Chile, và ở California và Nevada, nước Mĩ.
>Mặc dù có hoạt tính cao, nhưng lithium vẫn được sử dụng trong nhiều vật dụng hàng ngày. Lithium oxide được sử dụng trong thủy tinh chống nhiệt và đĩa chịu nhiệt trong lò vi sóng, còn pin ion lithium cấp năng lượng đáng kể và được đóng gói trong những không gian hẹp rất lí tưởng cho máy điều hòa nhịp tim, đồng hồ, laptop và camera. Lithium còn quan trọng trong chế tạo máy bay – nó kết hợp với nhôm tạo thành hợp kim nhẹ hơn nhôm nguyên chất, nhờ đó giảm bớt sức tiêu thụ nhiên liệu.
