Cá có biết đau không? Câu hỏi xưa như Trái đất, nhưng nó chưa từng được trả lời dứt khoát.
Một nghiên cứu mới đây kết luận rằng cá thiếu các thụ quan đau cần thiết trong não của chúng để trải nghiệm sự đau đớn theo kiểu giống như ở con người và những loài động vật khác.
Trong khi cá có các nociceptor – những thụ quan cảm giác phản ứng với các vật hoặc sự kiện gây tổn thương bằng cách gửi tín hiệu cảnh báo lên não – nhưng những thụ quan này ở cá không hoạt động giống như ở người, theo các tác giả của nghiên cứu trên.
Liệu cá có biết đau không?
“Cho dù cá có nhận thức, thì chẳng có lí do gì để giả sử rằng chúng có một khả năng đau giống như ở người,” các tác giả cho biết như thế trong bài báo đăng trên tạp chí Fish and Fisheries.
Các nhà nghiên cứu khẳng định rằng một nhóm nociceptor, gọi là nociceptor sợi C, là nguyên nhân gây đau ở người nhưng hiếm gặp ở cá có vây và không có ở cá mập và cá đuối.
Một nhóm nociceptor khác, nociceptor A-delta, gợi tới một phản ứng phản xạ đơn giản khác căn bản với cảm giác đau chính cống, các nhà nghiên cứu cho biết.
Tuy nhiên, các nhà phê bình cho rằng nhóm nghiên cứu trên đã bỏ qua một vài nghiên cứu khác mâu thuẫn với kết quả của họ.
Trong một nghiên cứu hồi năm 2003, người ta tiêm vào môi cá nọc ong hoặc dung dịch acid. Cá phản ứng ngay tức thì, chúng cọ môi lên thành hoặc đáy bể chứa, vẫy lung tung lên và thở ở tốc độ có thể sánh với tốc độ thở khi cá bơi ở tốc độ tối đa (theo các báo cáo trên tạp chí New Scientist).
Và một nghiên cứu hồi năm 2009 tìm thấy rằng sau khi chịu một sự kiện gây đau, cá tỏ ra phòng thủ hoặc có hành vi tránh né, cho thấy cá cảm thấy đau và ghi nhớ cảm giác đó.
“Có một số nghiên cứu mà chúng tôi tin rằng cung cấp đủ bằng chứng cho thấy cá thật sự cảm thấy đau, và đây cũng là quan điểm của chúng tôi,” một phát ngôn viên cho Hội Hoàng gia Chống Tàn bạo với Động vật trả lời báo Telegraph.
Chứng cứ rằng cá cảm thấy đau làm phát sinh mâu thuẫn giữa những người đam mê câu cá và những người đấu tranh bảo vệ quyền động vật, nhưng một trong các tác giả của nghiên cứu trên cho rằng tranh cãi như thế sẽ không dẫn tới đâu.
“Tôi nghĩ bảo vệ cá là rất quan trọng, nhưng tôi nghĩ câu cá và khoa học cũng quan trọng nữa,” Robert Arlinghaus thuộc Viện Sinh thái học Nước ngọt Leibniz trả lời báo Telegraph.
“Có nhiều mâu thuẫn xung quanh chuyện cá có biết đau hay không, và những người thích câu cá thường bị miêu tả là kẻ tàn ác,” Arkinghaus nói. “Đó là một mâu thuẫn xã hội không cần thiết.”
Theo LiveScience
