Phát hiện hành tinh ở xa có bốn mặt trời

Các nhà thiên văn vừa phát hiện trường hợp thứ hai được biết trong đó một hành tinh tồn tại trong một hệ bốn sao – nghĩa là, một hành tinh cùng với bốn mặt trời. Hệ hành tinh bốn sao mới được tìm thấy, tên gọi là 30 Ari, nằm ở xa 136 năm ánh sáng trong chòm sao Aries. Kết quả được công bố trên tạp chí Astronomical Journal, tháng 3/2015.

Mặc dù các hành tinh trong hệ mặt trời của chúng ta chỉ quay xung quanh một ngôi sao – tức Mặt trời – nhưng các nhà thiên văn đã nhận ra hàng tá hành tinh trong các hệ với hai hoặc thậm chí ba ngôi sao mẹ. Nhưng đây là lần thứ hai một hành tinh được nhận ra trong một hệ bốn sao. Trong khi hành tinh này đã được biết trước đây rồi, nhưng người ta nghĩ nó chỉ có ba sao thôi, chứ không phải bốn.

Ảnh minh họa hệ sao 30 Ari, gồm bốn ngôi sao và một hành tinh. Hành tinh khí khổng lồ này quay xung quanh ngôi sao chính của nó (màu vàng) với chu kì khoảng một năm. Ảnh: Karen Teramura, UH IfA

Hành tinh khí thuộc hệ 30 Ari rất lớn, gấp 10 lần khối lượng Mộc tinh, và chu kì quay của nó xung quanh ngôi sao chính là 335 ngày. Ngôi sao chính có một sao đồng hành tương đối gần mà hành tinh khí không quay xung quanh nó. Cặp đôi này, hóa ra, bị khóa chặn trong một quỹ đạo tầm xa với một cặp sao khác cách chúng khoảng 1670 đơn vị thiên văn (một đơn vị thiên văn là khoảng cách giữa Trái đất và Mặt trời). Các nhà thiên văn cho rằng hầu như không có khả năng hành tinh này, hoặc bất kì vệ tinh nào mà nó có, có thể dung dưỡng sự sống.

Giả sử bạn có thể chiêm ngưỡng bầu trời từ thế giới này, thì bốn ngôi sao mẹ sẽ trông như một mặt trời nhỏ và hai ngôi sao rất sáng có thể nhìn thấy được vào ban ngày. Một trong các ngôi sao đó, nếu nhìn qua một kính thiên văn đủ lớn, sẽ lộ ra là một hệ sao đôi, hoặc hai ngôi sao đang quay xung quanh nhau.

Trong những năm gần đây, hàng tá hành tinh với hai hoặc ba ngôi sao mẹ đã được tìm thấy, trong đó có những hành tinh với cảnh hoàng hôn kép như trong phim Star Wars. Việc tìm thấy các hành tinh với nhiều sao bố mẹ không gây nhiều bất ngờ, biết rằng trong thiên hà của chúng ta các hệ sao đôi là phong phú các hệ sao đơn.

Khám phá mới cho thấy các hành tinh trong những hệ bốn sao có lẽ không hiếm như người ta từng nghĩ. Thật vậy, nghiên cứu mới này đã chứng minh rằng loại hệ sao này, thường bao gồm hai cặp sao song sinh quay chậm xung quanh nhau ở cự li xa, là phổ biến hơn trước đây người ta từng tin.

Nguồn: NASA, JPL