Hóa Lí căn bản - Phần 10

Các đặc trưng của sóng

Một chuỗi sóng được tạo ra bởi một vật dao động có thể được biểu diễn bởi một đường cong uốn lượn như trên Hình 1.12. Phần chóp đỉnh của đường cong được gọi là đỉnh sóng và phần đáy được gọi là hõm sóng. Các sóng được đặc trưng bởi những tính chất sau đây:

Bước sóng

Bước sóng được định nghĩa là khoảng cách giữa hai đỉnh sóng hoặc hai hõm sóng liên tiếp của một sóng.

Bước sóng được kí hiệu bằng kí tự Hi Lạp l (lambda). Nó được biểu diễn theo đơn vị centi mét hoặc mét, hoặc theo đơn vị angstrom.

Tần số

Tần số là số sóng đi qua một điểm cho trước trong một giây.

Tần số được kí hiệu bởi kí tự ν (nu) và được biểu diễn theo hertz (Hz).

Nên lưu ý là sóng cao tần (b) thì có bước sóng ngắn, còn sóng thấp tần (a) thì có bước sóng dài hơn.

Tốc độ truyền sóng

Tốc độ (hay vận tốc) của một sóng là quãng đường mà một sóng nhất định lan đi được trong một giây.

Tốc độ sóng được kí hiệu là c và được đo theo cm/s. Nếu tốc độ của một sóng là c cm/s thì nó có nghĩa là quãng đường mà sóng đó lan đi được trong một giây là c cm. Tốc độ liên hệ với tần số và bước sóng qua hệ thức

c = νλ

hay         Tốc độ = Tần số × Bước sóng

Các loại bức xạ điện từ đa dạng có bước sóng và tần số khác nhau. Như thấy rõ từ Hình 1.13, mọi loại bức xạ truyền đi với một tốc độ hay vận tốc bằng nhau. Vận tốc này được xác định bằng thực nghiệm và nó bằng 3 × 10¹⁰ cm/s = 186.000 dặm/giây, thật ra đó chính là tốc độ ánh sáng.

Hình 1.13 Các sóng có bước sóng và tần số khác nhau. Trong cả ba trường hợp, vận tốc = l × n = 120 cm/s.

Số sóng

Số sóng là số bước sóng trên đơn vị chiều dài mà sóng đã truyền đi. Đơn vị của nó là cm^-1 hoặc m^-1.

BÀI TẬP GIẢI SẴN. Bước sóng của một ánh sáng tím là 400 nm. Tính tần số và số sóng của nó.

GIẢI. Chúng ta biết rằng,

BÀI TẬP GIẢI SẴN. Tần số của vạch màu vàng đậm trong quang phổ của sodium là 5,09 × 10¹⁴ s^-1. Tính bước sóng của ánh sáng đó theo đơn vị nano mét.

GIẢI. Chúng ta biết rằng bước sóng,

Hóa Lí Căn Bản - Arun Bahl, B.S. Bahl, G.D. Tuli
Phần tiếp theo >>

Bài trước | Bài kế tiếp