Bạn có bao giờ để ý bóng đèn, loa, hay những loại đồ điện khác trong nhà kêu rè rè không? Tất nhiên là bạn có nghe rồi. Bạn có biết nguyên do vì sao không?
Cho nhiều loại nguyên nhân khiến đồ điện trong nhà bạn kêu rè rè. Có lẽ chúng đang tự đắc vì chúng sắp giết bạn đó thôi! Một trong những nguyên do chính, nhất là đối với công nghệ cũ và bóng đèn huỳnh quang cổ lỗ sĩ mà chúng ta thường thấy trong những cảnh sởn tóc gáy trong mấy bộ phim kinh dị cũ kĩ, là hiện tượng từ giảo xảy ra trong bộ phận biến thế.
Máy biến thế là cái cho phép điện áp ổn định cấp đến mọi ổ cắm trong nhà biến đổi thành những loại điện áp khác nhau cần thiết để chạy những loại đồ điện gia dụng khác nhau. Chúng gồm hai cuộn dây đặt rất gần nhau, và thường được quấn xung quanh một miếng kim loại ở chính giữa. Dòng điện đi vào cuộn dây thứ nhất – rồi sau đó đi ra. Và rồi nó lại đi vào, vì chúng ta đang nói tới điện xoay chiều. Đây là dòng điện khai thác ưu điểm của thực tế là nhiều đồ điện không quan tâm các electron đang chuyển động theo hướng nào miễn chúng chuyển động là được. Thay vì bơm các electron vào trong nhà, dòng điện xoay chiều kích chúng chuyển động tới lui để duy trì một dòng điện liên tục. Dòng điện xoay chiều chạy vào một cuộn dây làm cảm ứng dòng điện trong cuộn dây bên kia – tức là làm hích các electron của nó chuyển động tới lui. Số vòng dây trong mỗi cuộn dây xác định tỉ số biến đổi điện áp. Nếu số vòng dây bên cuộn có dòng điện cảm ứng nhiều hơn số vòng dây bên cuộn dòng điện đi vào thì điện áp tăng lên. Nếu số vòng dây đó là ít hơn, thì điện áp giảm.
Và như vậy thì ổn rồi, nhưng chuyện gì xảy ra với miếng kim loại nối hai cuộn dây này? Một điện tích đang chuyển động sinh ra một từ trường, và miếng kim loại bị tác động bởi từ trường đó. Khi điện tích di chuyển theo chiều này, miếng kim loại giữa hai cuộn dây chịu một loại lực từ và giãn ra. Khi dòng điện xoay chiều đổi hướng, thì từ trường đổi hướng, và miếng kim loại co lại. Vì dòng điện xoay chiều biến đổi nhiều lần trong một giây, nên kết quả là miếng kim loại dao động gây ra tiếng rè rè.
Lần sau, khi nghe đồ điện trong nhà kêu rè rè thì bạn hãy cẩn thận nhé. Chúng thật sự đang lên kế hoạch giết bạn đấy!! Chúc bạn may mắn!
Theo Hyperphysics và Why Can’t Elephants Jump
