Giovanni Borelli (1608-1679) – Cha đẻ của Cơ Sinh học

Giovanni Francesco Antonio Alfonso sinh ở Naples, Italy, vào ngày 28 tháng 1 năm 1608, là con trai của một người lính bộ binh Tây Ban Nha, sau này trở thành một nhà toán học và nhà vật lí lớn, đổi họ thành Borelli. Là một nhà hiển vi học giỏi, Borelli chuyên bảo tồn và cải tiến truyền thống Galileo trong nghiên cứu tự nhiên và nổi tiếng nhất với những nghiên cứu của ông về sinh lí học.

Borelli là giáo sư toán học tại Messina bắt đầu vào năm 1649, nhưng ông nhận dạy tại Pisa vào năm 1656. 11 năm sau, ông trở lại Messina, nhưng bị ép nghỉ hưu vào năm 1674 đến Rome, sống dưới sự bảo vệ của Christina, nữ hoàng Thụy Điển. Trong cuộc đời mình, Borelli đã nghiên cứu nhiều đề tài đa dạng, nhưng ông đặc biệt được chú ý tới với những nghiên cứu hiển vi của ông về các tế bào hồng cầu và sự quan sát chính xác của ông về sự đều đặn của chuyển động lỗ khí ở thực vật.

Yêu thích thiên văn học, Borelli đã viết rất nhiều tác phẩm về đề tài này, trong đó có một bài báo năm 1666 thảo luận kĩ lưỡng về tác động hút lên các vệ tinh của Mộc tinh. Ngoài ra, trong một lá thư công bố năm 1665 dưới bút danh Pier Maria Mutoli, Borelli là người đầu tiên đề xuất rằng các sao chổi chuyển động trong một quỹ đạo parabol.

Tuy nhiên, tác phẩm nổi tiếng nhất của Borelli, là Về sự cử động của động vật, nhưng ông không sống đến lúc tác phẩm được in. Bài báo trên, được công bố sau khi tác giả qua đời trong hai phần đăng vào năm 1680 và 1681, thường mang lại cho Borelli danh hiệu cha để của cơ sinh học. Nghiên cứu sinh lí học của ông xây dựng trên những nguyên lí cơ học chất rắn và công trình có tính đến phân tích cơ bắp và minh họa toán học của các cử động, thí dụ như chạy và nhảy. Trong bài báo, Borelli còn cố gắng làm sáng tỏ nguyên nhân gây mỏi cơ, giải thích sự bài tiết cơ quan, và nêu giả thuyết về khái niệm đau.

Cực kì sáng tạo, Borelli còn thường được những người thợ lặn bình khí nén nhớ tới vì những hình vẽ của ông về một mạch “thở lại” khép kín. Minh họa của ông miêu tả một cái túi lớn khai thác các thành phần hóa chất mà ông cho rằng nó sẽ cho phép người thợ lặn ở dưới nước thở lại. Mặc dù dụng cụ trên rõ ràng chưa từng được chế tạo, nhưng thiết kế của ông là mẫu đầu tiên hình dung một người thợ lặn là một “người nhái” bơi tự do.

Borelli qua đời ở Rome vào ngày 31 tháng 12 năm 1679, nhưng công trình nghiên cứu hết sức ấn tượng của ông đã truyền cảm hứng sang rất nhiều nhà khoa học, nhà hiển vi học, và nhà phát minh tương lai. Vinh dự cao nhất là Hội Cơ Sinh học Hoa Kì trao tặng là Giải thưởng Giovanni Borelli trao thường niên cho nhà nghiên cứu có công trình nghiên cứu mẫu mực trong lĩnh vực cơ sinh học.

Nguồn: fsu.edu

Bài trước | Bài kế tiếp