Hiệp Khách Quậy Bạn có bao giờ để ý thấy những thứ như áo len và tất khi vừa lấy ra khỏi máy sấy quần áo thường bị dính vào nhau? Đó là một thí dụ phổ biến của tĩnh điện. “Tĩnh” có nghĩa là “đứng yên”. Tĩnh điện gây ra bởi một cấu hình điện tích tại một nơi nào đó. Xin mời đọc tiếp.
Tĩnh điện
Bạn có bao giờ để ý thấy những thứ như áo len và tất khi vừa lấy ra khỏi máy sấy quần áo thường bị dính vào nhau? Đó là một thí dụ phổ biến của tĩnh điện. “Tĩnh” có nghĩa là “đứng yên”. Tĩnh điện gây ra bởi một cấu hình điện tích tại một nơi nào đó.
Các electron có thể bị đánh bật ra khỏi nguyên tử một cách dễ dàng. Cọ xát hai vật vào nhau làm cho các electron di chuyển từ mặt vật này sang vật kia. Khi quần áo bị cuộn trong máy sấy, chúng cọ xát lên nhau. Những phần khác nhau của quần áo bị tích điện. Một số mảnh thì mất electron và có điện tích dương. Những mảnh khác sẽ nhận thêm electron và có điện tích âm. Những điện tích trái dấu thì hút lẫn nhau. Đây là nguyên do vì sao tất có thể bám vào áo len!
Tĩnh điện tích trên một vật thỉnh thoảng có thể “nhảy” sang một vật khác ở gần nó. Loại nhảy như vậy được gọi là sự phóng điện.
Sốc điện
Đa số chúng ta đều từng trải nghiệm cái xảy ra sau khi chúng ta đi trên một tấm thảm và rồi chạm tay vào cái nắm cửa bằng kim loại. Cú sốc điện tại đầu ngón tay luôn xuất hiện thật bất ngờ. Bạn có bao giờ tự hỏi lại xảy ra như vậy không? Khi bạn đi trên tấm thảm, giày của bạn cọ xát các electron ra khỏi tấm thảm. Các electron đó đi vào cơ thể của bạn. Khi bạn chạm tay vào cái nắm cửa bằng kim loại, các electron từ cơ thể bạn di chuyển sang cái nắm cửa. Bạn có thể nhìn thấy một tia lửa điện nhỏ và nghe thấy một tiếng tách.
Bạn có biết?
Điện trên bầu trời
Tích điện và phóng điện tĩnh điện là những hiện tượng thường xảy ra trong tự nhiên. Những đám mây đen giông bão thỉnh thoảng bạn trông thấy trên bầu trời là những thí dụ tốt. Những đám mây giông có các giọt nước bên trong chúng đang rơi về phía mặt đất. Các đám mây còn có những hạt băng trong chúng nữa. Những giọt nước và những hạt băng đang di chuyển cọ xát lên nhau. Tĩnh điện hình thành. Điện tích âm hình thành ở phía dưới của các đám mây. Khi tĩnh điện giải phóng từ đám mây xuống, bầu trời sáng rực lên với tia chớp ngoạn mục, như trong bức ảnh trên.
Phần tiếp theo: Dòng điện
Bóng đèn cháy sáng như thế nào?
Barbara J. Davis - 123physics dịch