3. Cho hệ thống như hình vẽ: dây dẫn [tex]CD=10\,cm,[/tex] khối lượng [tex]m=10\,g[/tex] có thể trượt luôn tiếp xúc vào hai thanh ray thẳng đứng, từ trường [tex]\overrightarrow{B}[/tex] nằm ngang có độ lớn [tex]0,4\,T.[/tex] Lấy [tex]g=10m/s^2.[/tex]
a) Mô tả chuyển động của thanh [tex]CD.[/tex]
b) Tính vận tốc [tex]CD?[/tex] Chiều và độ lớn của dòng điện cảm ứng khi [tex]CD[/tex] rơi đều? Biết [tex]R=1\Omega.[/tex]
c) Tính lại câu b) khi các ray hợp với mặt ngang một góc [tex]\alpha=30^o.[/tex][/size]
Những bài dạng này em nên tham khảo trong quyển GIẢI TOÁN VẬT LÝ 11 (TẬP 1 - PHẦN ĐIỆN TỪ) của thầy Bùi Quang Hân chủ biên. Lúc đầu, do trọng lực [tex]\vec{P}[/tex] thanh CD sẽ trượt xuống dưới. Lúc này, từ thông qua mạch tăng (vì diện tích tăng), nên theo ĐL Lenz sẽ xuất hiện một suất điện động cảm ứng [tex]E_{c}[/tex] và trong mạch có dòng điện cảm ứng [tex]I_{c}[/tex].
Thanh CD do có dòng cảm ứng qua (trong từ trường), nên sẽ chịu tác dụng của lực từ [tex]\vec{F}[/tex].
Theo ĐL Lenz thì dòng cảm ứng phải có chiều chống lại sự biến thiên từ thông sinh ra nó, do đó [tex]\vec{F}[/tex] phải hướng thẳng đứng lên trên.
a) Mô tả chuyển động của CD:
- Lúc đầu CD rơi, vận tốc tăng dần. Nhưng [tex]I_{c}, E_{c}, F[/tex] cũng tăng dần (độ lớn).
- Đến một lúc nào đó thì F = P, thanh CD sẽ rơi đều.
b)
- Chiều dòng điện qua CD: từ C đến D.
( em tự suy nghĩ chỗ này, từ ĐL Lenz suy ra )- Ta có: [tex]I_{c}= \frac{E_{c}}{R}= \frac{Blv}{R}[/tex] (1)
- Khi CD rơi đều: [tex]F = P \Leftrightarrow B. I_{c}.l = mg[/tex] (2)
Thế (1) vào (2) sẽ tìm được v. Sau đó thế v vào (1) ta tính được I.
c) Lúc này là khung AB hợp với phương ngang góc [tex]\alpha[/tex]
(thanh CD vẫn tạo với AB thành một hình chữ nhật nghen)Hiện tượng hoàn toàn giống như trên. Chỉ có vận tốc thanh CD là có hướng khác thôi. (Em chịu khó vẽ hình)
Lúc này khi thanh rơi xuống thì [tex]\left( \vec{B},\vec{v}\right)= \alpha[/tex]. Tức là [tex]\left( \vec{B},\vec{n}\right)= \frac{\pi }{2}-\alpha[/tex].
Do đó nên: [tex]E'_{c}=B.l.v'.cos \left(\frac{\pi }{2}-\alpha \right)= B.l.v'.sin\alpha[/tex]
Suy ra: [tex]I'_{c} = \frac{E'_{c}}{R}= \frac{B.l.v'.sin\alpha }{R}[/tex]
- Khi thanh chuyển động đều:
[tex]F'= P \Leftrightarrow B.l. I'_{c} = mg[/tex]
- Còn lại tương tự như trên.