Ngày 30 tháng 6 năm nay sẽ dài hơn thêm 1 giây so với bất kì ngày nào trong năm.
Một “giây nhuận” cần được bổ sung trong năm 2015 để đảm bảo thời gian trên các đồng hồ nguyên tử giữ đồng bộ với thời gian chuyển động quay của Trái đất, nhưng một số công ti Internet đang ớn gáy với ngày này.
Chuyển động quay của Trái đất đã và đang chậm đi khoảng hai phần nghìn của một giây mỗi ngày. Nhưng các đồng hồ nguyên tử, với độ chuẩn xác lên tới một phần triệu tỉ của một giây, thì không thay đổi tốc độ. Mặc dù tình huống này chẳng phải chuyện cấp bách, nhưng cuối cùng nó sẽ làm cho các đồng hồ mất đồng bộ với chuyển động quay của Trái đất.
“Trái đất đang chậm đi trên thời gian địa chất, và điều đó có thể dẫn tới trở ngại khi bạn có hàng tấn đồng hồ,” phát biểu của Demetrios Matsakis, nhà khoa học chính tại Đài thiên văn Hải quân Hoa Kì. “Bạn làm gì khi ngày kéo dài thêm?”
Ảnh: Arina P Habich
Giải pháp mà Ban Quốc tế Chuyển động quay Trái đất (IERS) nêu ra là bổ sung thêm một giây để giữ thời gian chuẩn nguyên tử đồng bộ với thời gian của Trái đất. Trong năm nay, giây bổ sung thêm đó sẽ được thêm tại thời điểm giữa năm, lúc 11:59:59 tối (giờ UTC) ngày 30 tháng 6.
Đây sẽ là giây nhuận thứ 26 được bổ sung vào năm dương lịch kể từ khi hoạt động này bắt đầu vào năm 1972. Trước đây, giây nhuận bổ sung đã gây ra tình trạng lộn xộn cho các hệ thống máy tính. Giây nhuận gần đây nhất được bổ sung trong năm 2012, và nó đã gây trục trặc cho các công ti lớn như Reddit, LinkedIn, Gizmodo và FourSquare.
Vấn đề là trong lúc nhuận giây, đồng hồ máy vi tính thể hiện 60 giây thay vì đơn giản nhảy sang phút tiếp theo, hay thể hiện giây thứ 59 hai lần. Máy vi tính xem giây nhuận là thời gian đang chạy lùi, Matsakis cho biết. Máy tính xem đây là lỗi hệ thống, và CPU có thể bị quá tải.
Để khắc phục vấn đề, hãng Google sẽ bổ sung một milli giây cho các máy chủ của hãng từng chút một trong suốt năm. Theo cách này, các máy chủ đã chậm lại không để ý khi giây nhuận được thêm vào. Một cách nữa để tránh rắc rối là đơn giản tắt nguồn hệ thống máy tính trong một hoặc hai giờ lúc xảy ra giây nhuận, Matsakis cho biết.
Nhưng nhiều lập viên quên béng mất chuyện giây nhuận, và điều này cũng có thể gây trục trặc. Các giây nhuận xuất hiện không thường xuyên và khá không theo quy tắc nên gây khó cho các công ti máy tính đuổi kịp vấn đề. Trong khi Reddit, LinkedIn, Gizmodo và FourSquare có khả năng sẽ còn nhớ bài học mà họ đã rút ra hồi ba năm trước, thì các trang khác chưa từng trải qua trục trặc có khả năng vẫn “rung đùi sung sướng vì chẳng biết gì”, Matsakis nói.
Giây nhuận không chỉ ảnh hưởng đến hệ thống máy tính. Vấn đề ít được cảnh báo, Matsakis thừa nhận, nhưng ông cho biết ông sẽ không ngồi trên máy bay trong lúc diễn ra giây nhuận. Giây bổ sung đó được biết làm gián đoạn các máy thu GPS, và có thể là một trở ngại cho các phi công.
Giây nhuận là một hiệu chỉnh tinh vi hơn năm nhuận. Quy tắc năm nhuận (thêm một ngày bốn năm một lần vào tháng 2) giữ cho lịch Gregory ăn khớp với số liệu thiên văn học thực tế của thời gian trôi. Cần 365,2422 ngày để Trái đất quay một vòng xung quanh Mặt trời, so với 365 ngày, như con người đã làm tròn con số này.
Nhưng chuyển động quay của Trái đất chẳng phải hoàn hảo, và có những dị thường từ năm này sang năm khác ở cấp độ milli giây. Cứ vài năm lại cần thiết hiệu chỉnh tinh vi, và một giây nhuận được thêm vào trong tháng 6 hoặc tháng 12. Đây là lí do ngày 30/6 năm nay sẽ có 86401 giây thay cho 86400 giây.
Nguồn: LiveScience
