Đồng ý với ý kiến của thyan
Boson Z được tạo ra trong quá trình va chạm giữa electron và positron. Quá trình này đã được nghiên cứu trong máy gia tốc thẳng SLAC.
Năng lượng của quá trình va chạm e-e+ này vừa đủ để sinh ra một boson Z (mình không hiểu ý "với NL thật cao" của bạn thyan).
Boson Z có thể phân rã sang hoặc là quark hay là một phản quark cùng flavor hoặc là một lepton và một phản lepton tương ứng.
Bài này cũng có đề cập tới sự phân hủy thành bosson Z trong LHC:
http://360.thuvienvatly.com/index.php/tin-tuc/tin-vat-ly/1-2010/815-gioi-han-khoi-luong-moi-cho-boson-higgs và
http://360.thuvienvatly.com/index.php/tin-tuc/tin-vat-ly/1-2010/1079-lhc-da-trong-thay-nhung-su-kien-zz-dau-tienThân