Diễn Đàn Vật Lý | Thư Viện Vật Lý

I.Định nghĩa:
Máy biến áp là một thiết bị điện từ tĩnh, làm việc theo nguyên lý cảm ứng điện từ , dùng để biến đổi  điện áp của hệ thống dòng điện xoay chiều nhưng vẫn giữ nguyên tần số .
II.Phân loại:
Theo công dụng máy biến áp có thể gồm những loại chính sau đây :
a. Máy biến áp điện lực : Dùng đế truyền tải và phân phối công suất trong hệ thống điện lực.
b. Máy biến áp chuyên dùng : Dùng cho các lò luyện kim, cho các thiết bị chỉnh lưu ; máy biến áp hàn điện..vv..
c. Máy biến áp tự ngẫu  : Dùng đế biến đổi điện áp trong phạm vi không lớn, dùng để mở máy động cơ điện xoay chiều.
d. Máy biến áp đo lường : Dùng đế giảm các điện áp và dòng điện lớn khi đưa vào các thiết bị đo lường, bảo vệ.
e. Máy biến áp thí nghiệm : Dùng đế thí nghiệm các điện áp cao
Máy biến áp có rất nhiều loại, song thực chất các hiện tượng xảy ra trong chúng đều giống nhau.
Nguyên lý làm việc: Dòng điện được tạo ra trong cuộn dây sơ cấp khi nối với hiệu điện thế sơ cấp, và 1 từ trường biến thiên trong lõi sắt. Từ trường biến thiên này tạo ra trong mạch điện thứ cấp 1 hiệu điện thế thứ cấp. Như vậy hiệu điện thế sơ cấp có thể thay đổi được hiệu điện thế thứ cấp thông qua từ trường. Sự biến đổi này có thể được điều chỉnh qua số vòng quấn trên lõi sắt.
 III  Vận hành viên phải:
a- Ghi thông số tại máy biến áp:
-         Mực dầu máy biến áp.
-         Nhiệt độ dầu .
-         Nhiệt độ cuộn dây.
b- Kiểm tra :
* Tình trạng bên ngoài của biến áp, rò rỉ dầu ….
* Màu của chất hút ẩm:
-  Màu xanh : Bình thường .
-  Màu hồng : chất hút ẩm đã hết khả năng , phải  yêu cầu thay mới.
* Kiểm sự làm việc của 04 quạt làm mát của biến thế ở chế độ :  AUTO.
Nếu phát hiện tºdầu quá trị số chạy quạt mà quạt chưa chạy thì vận hành viên phải cho quạt chạy chế độ tay và báo  trưởng ca.
* Nghe tiếng kêu trong máy biến áp: Tiếng kêu phải êm và đều.
* Kiểm tủ điện kiểm soát: Phải sạch và bình thường.
*Kiểm tình trạng : Sứ, thanh dẫn, mực dầu, cáp, tiếp địa vỏ  máy  phải bình thường
IV Các trường hợp cần dừng khẩn cấp máy biến áp :
* Tiếng kêu lớn, không đều và rung chuyển bên trong .
* Dầu biến áp tràn ra ngoài .
* Sự phát nóng của biến áp tăng lên bất thường.
* Màu sắc của dầu thay đổi đột ngột.
* Sứ  bị bể , phóng điện bề mặt  sứ.
* Có tai nạn hay cháy ở phạm vi biến áp .
- Khi biến áp bị cắt do rơle tác động, phải nhanh chóng xác định được  rơle nào tác động, nguyên nhân gây tác động .
* Nếu do rơle so lệch, rơle hơi, van an toàn tác động thì không được đưa máy biến áp vào làm việc trở lại . Phải cô lập biến áp ra khỏi hệ thống , tổ chức kiểm tra để xác định nguyên nhân . Chỉ được phép đưa biến áp vào hoạt động trở lại khi đã được Giám đốc hoặc Phó Giám đốc kỹ thuật Nhà máy và điều độ lưới điện chấp thuận .
* Nếu do rơle khác tác động , khi xác định không phải sự cố của bản thân máy biến áp thì cho phép đóng điện lại một lần  nhưng phải được sự đồng ý của điều độ lưới điện
* Tất cả các trường hợp rơle tác động cắt máy biến áp , phải nhanh chóng báo cho điều độ viên lưới điện , thời gian và tên rơle tác động để điều độ kết hợp cùng xử lý .và báo cáo lãnh đạo Nhà máy.
V.Một số sự cố thường gặp và cách xử lý:
1-Khi có sự cố xảy ra trên các thiết bị trạm 220KV Trưởng ca Nhà máy chỉ huy xử lý sự cố theo qui trình, qui phạm và báo cáo ngay cho điều độ lưới điện để phối hợp xử lý sự cố trên nguyên tắc an toàn và nhanh chóng khôi phục kết dây lại bình thường.
2- Khi sự cố xảy ra Trưởng ca báo cáo ngay cho điều độ viên lưới điện :
- Máy cắt tác động
- Tên rơle tác động.
- Tình trạng thiết bị.
- Thực hiện các thao tác theo lệnh của điều độ viên lưới điện phù hợp với tình hình thiết bị của trạm.
- Sau khi báo điều độ viên hệ thống điện Trưởng ca phải báo ngay tình hình sự cố cho Lãnh đạo Nhà máy để kết hợp xử lý khi cần thiết
Nguyên nhân mới được phép đóng điện lại biến thế với sự cho phép của Phó Giám đốc kỹ thuật.

Chi tiết hơn tại http://vnk.edu.vn/xu-ly-may-bien-ap-van-hanh-khong-binh-thuong/