Đọc bản đầy đủ ở đây: https://thuvienvatly.com/forums/index.php?topic=3247 Tiêu đề: 1 Vài ý nhỏ ... trong Cách đọc tên hóa hữa cơ Gửi bởi: Ly.$_@ trong 06:33:37 pm Ngày 14 Tháng Tư, 2010 UHm , xem nào , mình có nhớ có ai đã từng tâm sự rằng:đại khái là như thế này : Mình thích môn lý nhất, còn môn hóa thì mình ngán cái phần đọc tên ...( Ko nhớ rõ nguyên văn câu, chỉ nhớ đại ý là như thế :D)
Sao nhỉ !!! Nói thiệt , mình cũng từng một thời như thế, và vì " thấu hiẻu" vì đã có lúc nằm trong " hoàn cảnh " như thế ... Mặt # mình thấy trong các đề thi đaih học , có khoảng 1 đến 2 câu liên quan đến đọc tên..=> Mong có thể " góp ý kiến " 1phần nào đó để cho sức ép giảm đi khi thấy tên của chất hữu cơ ^-^( hic, chỉ còn vài tháng nữa là thi rùi ) 1) Để đọc được cái tên ta cần hiểu được khái niệm và bản xchất các quy luật sau * *Mạch chính là mạch dài nhất, nhiều nhánh nhất và đặc biệt có thể có chứa " đặc điểm đặc trưng của từng chât" Vd : " đặc điểm đặc trưng" của anken ankin ancol ... là liên kết đôi , liên kết 3 ,và có nhóm OH (Ngoài lề : chẳng thấy có từ nào phù hợp , nên cứ tạm gọi là " đặc điểm đặc trưng"... :D) * Vì mạch dài nên ta đánh số thứ tự C bắt đầu từ phía phân nhánh sớm hơn ** Tên nhánh: + khi trong phân tử có nhóm Halogen, Nh2, No2, thì ta đọc tên nhóm halogen trước rồi đến NO2 rồi đến NH2 rồi nhánh ankyl +tên nhánh ankyl ( CnH2n+1) khi gọi tên nhánh thì theo thứ tự vần chữ cái ( Vd : 3-etyl-2-metylhepan thì nhánh etyl gọi trước nhánh metyl) * Khi đã nói đến tên nhánh thì ta sẽ nghĩ đến sẽ có CHỈ SỐ VỊ TRÍ NHÁNH, có thể số chỉ vị trí nhánh là số chỉ vị trí của nhóm " đặc điểm đặc trứng" Trước khi nếu rõ cách đọc tên từng chất, thì mình cũng xin " truyền lại " 1 " câu thơ" để nhớ tên mạch chính ( " cái này " được " lĩnh hội " từ thầy cô đó :D : MÊ EM PHẢI BỎ PHÍ HỌC HÀNH ...tương ứng với met, et, prop, but, pent, hex, hept,.. Thưiờng thì người ta chỉ cho đọc tới hept là hết thôi , Còn nếu muón nhớ oct, non, đec thì ... nhớ đến tháng 10, 11, 12 trong tiếng anh í :)) 2) CẤu trúc tên từng phần ( Tạm gọi nó là như thế )... Ở đây mình chỉ nói đến " tên thay thế " thôi Mình đưa ra cái phần " sườn" của các nhóm trước, như thế sẽ dễ nhớ hơn, còn cái phần " râu ria" rườm rà của mỗi chất sẽ " gắn " sau , cái phần " râu ria" ấy đôi lúc chính là sự " đặc điểm đặc trưng " của chất đó đấy ... a) HC ( hidrocacbon) no : Ankan , xicloankan và ko no : Anken . ankin *Tên thay thế : SỐ CHỈ VỊ TRÍ NHÁNH_TÊN NHÁNH, TÊN MẠCH CHÍNH + TÊN PHẦN ĐỊNH CHỨC Tên phần định chức là có thể : an , in, en ( ankan, anken, ankin) , hay axetat, ol...) + Đối với Xicloankanthì ta chỉ thêm phần " rau ria" là " XCLO" chen giữa tên nhánh và tên mạch chính + Đối với anken, ankin, như đã nói ở trên: có thể số chỉ vị trí chính là số chỉ vị trí của " đặc điẻm đặc trứng" nên .... .....và vị trí " đặc điểm đặc trưng của anken, ankin chính là " vị trí liên kết đôi , liên kết 3" Nên tên thay thể của Anken, ankin sẽ đọc gióng với cái " sườn " đọc tên ankan nhưng thêm " SỐ CHỈ VỊ TRÍ LIÊN KẾT ĐỐI( OR 3) TRƯỚC "EN" (OR " IN" ) *Tên gốc - chức : = tên phần gốc (met, et..) + tên phần định chức ( Ngoài lề : tên gốc- chức dễ đọc hơn nhiều... ^-^) b)Dẫn xuất halogen ** Ta chỉ xét đến ancol, andehit, xeton, Axit cacbolxilic ( Vì phenol, benzen có mạch chính là mạch vòng => đọc tên theo cái " sườn " # ) * Tên thay thế= TÊN HC TƯƠNG ỨNG + (M).. Với (M) có thể là OL ( đối với ancol) Al ( đối với andehit) On ( đối với xeton) OIC ( đối với Axit cacbõylic) Nói chung : các chữ " ol. on. oic " CÓ THỂ đều lấy từ " 1 VÀI CHỮ TRONG TÊN CHẤT ĐÓ " VD: " oic" có thể lấy "o" từ " boy" và "ic" lấy từ " lic", tương tự đối với chất còn lại ... ( Ngoài lề: Nếu mình thấy được các " mối quan hệ " đó thì nó sẽ nhanh nhớ lắm , Thiệt !!! :) :D) + Giờ ta sẽ xét đến cái phần " râu ria " của mỗi chất nè ...Trong 4 chất trên , chỉ có 2 chất là đọc # đi một chút ... bởi lẽ ... nó có " râu ria"... :D ii) Ancol: Vì có nhóm OH, có thể gắn vào các vị trí trong mạch C nên sẽ có thêm " SỐ CHỈ VỊ TRÍ " Tương tự như HC ko no thì " SỐ CHỈ VỊ TRÍ " Sẽ đứing trước OL Tên HC + Số chỉ vị trí + Ol jj) axit cacbõyylic : cái này thì dễ hơn , phần " râu ria " của nó chỉ là từ " AXIT " , vì thế thêm từ " Axit" trước tên HC ... Axit + HC + OIc ** Sẽ có thắc mắc rằng : " Thế tên HC tương ứng mạch chính sẽ đọc như thế nào ? ... Uhm thì cách đọc sẽ giống như đọc tên HC no và ko no ấy ... Nói tóm gọn cho dễ hiểu là " TÊN HC TƯƠNG ỨNG THEO MẠCH CHÍNH = ĐỌC TÊN ANKAN, ANKEN, ANKIN * Đối với TÊN THÔNG THƯỜNG thì Ancol có thể đọc như sau : Ancol + tên gốc HC + ic Chứ như theo tinh thần ... của sách thì " hầu hết tên thông thường đều đọc theo lịch sử nguồn gốc" 2) Benzen : SỐ CHỈ VỊ TRÍ ( o, m, p) + NHÓM ANKYL + BENZEN vị trí o,p,m lần lượt có thể là (2.6) ( 3,5) và (4) 3)ESTE : vì có cấu tạo dạng R-COO -R' nên tên = tên R' + Tên gốc AXit + at Đối với ESTE thì mình thấy trong sách " Ôn tập chuỗi pư hóa học 10,11, 12" của " TRẦN THANH " ( Nhà xuất bản đại học QG TP HCM -2009) có đưa ra bẳng : " Tên 1 số gốc Axit và 1 số góc HC thưongf gặp " ( Cái bảng này xin post sau nha ) 4)AMIN, AMInoAXIT Phần " sườn " Tên= tên gốc + Vị trí nhóm + " tên nó " " TÊn nó " ở đây chính là " amin" hay " aminoaxit " đó chỉ là phần tổng quát , còn vô phần riêng thì nó hơi rườm rà hơn nhiều... ii) Amin : Bậc 1 : Tên Thay thế= tên gốc HC ( thường là ankan) + VỊ TRÍ NHÓM NH2 + AMIN Bậc 2 : R-NH-R' : tên= N_tên gốc HC ( thường là tên ankyl) + tên HC tương ứng của gốc mạch chính + Amin bậc 3 : tên= N, N _ tên HC + in ( Thường thì amin bậc 2 ,3 ít cho ra lắm) Tiêu đề: Trả lời: 1 Vài ý nhỏ ... trong Cách đọc tên hóa hữa cơ Gửi bởi: Ly.$_@ trong 06:50:48 pm Ngày 14 Tháng Tư, 2010 jj) Aminaminoaxit
tên= Axit + Vị trí nhóm Amino ( nhóm Nh2) + Vị trí nhóm , tên nhánh ankyl ( nếu có ) + tên HC tương ứng ( đuôi OIC) => Túm lại các tên đều có mối quan hệ gì đó giống nhau , ta cứ nắm chắc cái " dàn bài " rồi từ đó triển khai cái " ý rườm rà " , và những " yếu tố # " mà đọc thành tên Nếu mà làm theo cách : tới bài nào mà học tên chất đó thì nó dễ bị " loạn " và mau quên hơn ( vì là Người " trong hoàn cảnh đó " nên có chút ý kiến thế :D), Vì thế dù chẳng đáng là bao nhưng mong sao có thể giúp một phầm nào đó để đơn giản hóa " về vấn đề đọc tên " Đó chỉ là 1 ít kinh nghiệm chủ quan (+ thêm rất nhiều sự khách quan của SGK :D) Vì thế nếu có gì sai sót mong các bạn góp ý và sửa chữa ... ^-^ [-O< Còn về phần bảng tên như đã hứa ở trên thì xin post sau vậy , cảm phiền :D, chứ giừ trễ rồi ...." Giờ ăn đến rồi , giờ ăn đến rồi .... Hảo Hảo thơm ngon !!! ... Vòng quanh thế giới ... Azinomto..." :D =d> Tiêu đề: Trả lời: 1 Vài ý nhỏ ... trong Cách đọc tên hóa hữa cơ Gửi bởi: Ly.$_@ trong 09:09:22 pm Ngày 14 Tháng Tư, 2010 TÊN MỘT SỐ GỐC AXIT VÀ 1 SỐ GÓC HC THƯỜNG GẶP
Tên gốc axit Gốc R-COO GỐC R' Tên gốc HC a) fomiat HCOO- -CH3 metyl b)axetat CH3COO- -C2H5 etyl c)propionat C2H5COO- -CH2CH2CH3 propyl d)butirat CH3[CH2]2COO- -CH2[CH2]2CH3 butyl e)isobutirat (CH3)2CHCOO- -CH2CH(CH3)2 isobutyl ê)valerat CH3[CH2]3COO- -CH(-CH3)CH2CH3 sec-butyl g)pamitat CH3[CH2]14COO- -C(CH3)3 tert-butyl h)stearat CH3[CH2]16COO- -CH2[CH2]3CH3 amyl k)acrilat CH2=CH-COO- -CH=CH2 vinyl l)matacrilat CH2=C(-CH3)COO- -CH2-CH=CH2 anlyl m)oleat C17H33COO- -mạch vòng phenyl n)benzoat Mạch vòng -COO- -CH2-mạch vòng benzyl o) oxalat COO-(COO-)- (1) -CH2- metylen ** Chú ý đối với o) nhóm COO-(COO-)- nằm theo chiều thẳng đứng Mình thấy đa số hay gặp là a, b,c, d ,e , và k,l, m,n, o ...................... The And............... Tiêu đề: Trả lời: 1 Vài ý nhỏ ... trong Cách đọc tên hóa hữa cơ Gửi bởi: tonnypham trong 11:17:23 pm Ngày 22 Tháng Năm, 2010 Hơi bị đuối.
THANKS |